Trước kỳ họp thứ 9 - Quốc hội khóa XV cử tri Đồng Nai kiến nghị (1) xem xét cách tính giá điện sinh hoạt theo hướng thay thế cách tính theo bậc thang bằng cách tính theo khung giờ hoạt động (giờ cao điểm và thấp điểm) nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân; (2) Công tác giải phóng mặt bằng để triển khai các dự án của ngành điện còn chậm và gặp nhiều khó khăn. Trong việc giải phóng mặt bằng phải thực hiện nhiều công đoạn, thủ tục theo quy định, dẫn đến chậm tiến độ. Bên cạnh đó, một số dự án trên địa bàn tỉnh phải giải tỏa diện tích đất lớn thuộc quyền quản lý của các doanh nghiệp nhà nước. Đề nghị xem xét, nghiên cứu tối ưu quy trình giải phóng mặt bằng, đồng thời chỉ đạo các địa phương phối hợp tốt hơn với ngành điện trong quá trình giải phóng mặt bằng.

Về nội dung trên ngày 18/7/2025, Bộ Công Thương có văn bản số 5362/BCT-KHTC trả lời như sau:

Điện năng là một hàng hóa đặc biệt, việc sản xuất và tiêu dùng diễn ra đồng thời, việc lưu trữ điện năng có chi phí cao. Khi huy động phát điện, về nguyên tắc ngành điện sẽ huy động các nhà máy điện có giá thấp hơn phát điện trước cho đến khi đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng điện của khách hàng. Với đặc điểm này, nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả, hiện nay rất nhiều nước trên thế giới kể cả các nước tiên tiến như Nhật, Hàn Quốc hay các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines... đều áp dụng giá điện theo các bậc thang tương tự như Việt Nam. Việc thiết kế giá bán lẻ điện cho sinh hoạt theo các bậc phù hợp với các mức sử dụng điện khác nhau của các hộ dân với giá điện của các bậc tăng dần nhằm khuyến khích các hộ dân sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm không phải chỉ riêng có ở nước ta mà là phương pháp được áp dụng ở nhiều nước trên thế giới. Thực tế áp dụng trong những năm qua cho thấy việc áp dụng giá bán điện sinh hoạt theo các bậc là đơn giản và đạt được mục tiêu khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm hiệu quả.

Điểm b khoản 1 Điều 50 Luật Điện lực năm 2024 (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/02/2025) cũng đã quy định “Giá bán lẻ điện theo thời gian sử dụng điện trong ngày được áp dụng đối với khách hàng sử dụng điện đủ điều kiện, bao gồm giá bán lẻ điện giờ cao điểm, thấp điểm và bình thường. Đối với nhóm khách hàng sử dụng điện phục vụ mục đích sinh hoạt, áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt bậc thang tăng dần đối với khách hàng chưa đủ điều kiện tham gia hoặc không tham gia mua bán điện trên thị trường điện cạnh tranh.". Như vậy, theo quy định này của Luật Điện lực phụ thuộc cấp độ phát triển của thị trường điện mà áp dụng cơ chế giá điện phù hợp với các khách hàng sinh hoạt.

Quy trình giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án/công trình xây dựng nói chung (bao gồm các dự án/công trình điện) tuân thủ theo quy định của pháp luật về đất đai.

Đẩy nhanh tiến độ công tác giải phóng mặt bằng là chìa khóa để thúc đẩy tiến độ các dự án

Thời gian qua, Bộ Công Thương đã tích cực phối hợp với các địa phương, phối hợp với ngành điện trong quá trình thực hiện công tác giải phóng mặt bằng để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình theo đúng kế hoạch. Ngoài ra, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước, các ngành, các cấp đã thực hiện mạnh mẽ việc phân cấp, phân quyền. Do vậy, Bộ Công Thương cho rằng thời gian tới, công tác đầu tư xây dựng nói chung, công tác giải phóng mặt bằng nói riêng sẽ được tối ưu.