Chiều 02/12/2025, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035. Đây là một quyết sách chiến lược nhằm đảm bảo mọi người dân đều được tiếp cận giáo dục chất lượng và bình đẳng, để Chương trình thực sự mang tính đột phá và nhân văn, đề nghị đại biểu cho ý kiến vào các nội dung trọng tâm: mục tiêu và tính khả thi; quy mô và cơ cấu vốn; phạm vi dự án và mức độ liên thông; cơ chế triển khai, phân công trách nhiệm và tính phù hợp pháp lý.
Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành thảo luận tại Hội trường
Trong phiên thảo luận chiều nay đã có 17 lượt ý kiến đại biểu phát biểu ý kiến, phát biểu tranh luận, ĐBQH Đỗ Huy Khánh - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai nhấn mạnh cần đánh giá tổng thể hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia đã thực hiện, đặc biệt là chương trình giáo dục phổ thông 2018. Mặc dù chương trình đã triển khai đến lớp 12, nhưng nhiều mục tiêu về cơ sở vật chất và trang thiết bị tối thiểu mới chỉ thực hiện được hạn chế.
Đại biểu chỉ rõ thực trạng thiếu hụt nguồn lực con người nghiêm trọng với hơn 120.000 giáo viên thiếu hụt trên toàn quốc, trong đó giáo viên mầm non thiếu 45.000 người. Việc bổ sung biên chế và tuyển dụng chưa đáp ứng được nhu cầu, gây khó khăn cho các vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Theo đại biểu, cần xác định rõ trọng tâm, ưu tiên đào tạo nguồn lực con người, đồng thời đầu tư có trọng điểm vào các vùng khó khăn, bao gồm nâng lương cho giáo viên và hỗ trợ bữa ăn học đường cho học sinh bán trú, nội trú. Mục tiêu là thực hiện từng bước một cách bền vững, không nóng vội nhưng kiên trì để hoàn thành các mục tiêu chương trình quốc gia về giáo dục.
ĐBQH Đỗ Huy Khánh - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai
Phát biểu giải trình Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long nhấn mạnh chương trình tập trung vào một số khâu đột phá theo Nghị quyết 71, không bao phủ toàn bộ hệ thống giáo dục vốn đã có nhiều chương trình thường xuyên khác. Ví dụ, đầu tư dạy tiếng dân tộc thiểu số hay xây trụ sở Bộ GD&ĐT được thực hiện qua các đề án riêng và chương trình đầu tư công bình thường.
Về cơ cấu nguồn vốn, tổng kinh phí dự kiến cho cả hai giai đoạn đến năm 2035 khoảng 560.000 tỷ đồng, phân bổ cho hơn 54.000 cơ sở giáo dục, 1,6 triệu giáo viên và 25 triệu người học. Trong đó, vốn đầu tư công gồm ngân sách trung ương và địa phương khoảng 175.000 tỷ đồng, vốn đối ứng của các trường khoảng 20.000 tỷ và nguồn xã hội hóa dự kiến 9.000 tỷ đồng.
Bộ Tài chính khẳng định đã tổng hợp, rà soát để tránh trùng lặp với các chương trình mục tiêu quốc gia khác và báo cáo Quốc hội cân đối ngân sách khả thi. Đối với địa phương chưa cân đối được nguồn ngân sách, Chính phủ sẽ có chính sách hỗ trợ từ ngân sách trung ương nhằm đảm bảo các khoản chi thường xuyên, chính sách và nâng cao năng lực.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã yêu cầu các trường đại học chủ động huy động nguồn lực, trong đó nhiều trường như Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM đã tích cực tham gia hỗ trợ tài chính và phát triển các mô hình đào tạo liên kết, nghiên cứu sản phẩm trí tuệ.
Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với cơ quan thẩm tra, các đơn vị liên quan tiếp thu ý kiến đại biểu là cơ sở để hoàn thiện, đảm bảo nghị quyết đáp ứng thực tiễn và kỳ vọng. Mục tiêu hoàn thiện dự thảo nghị quyết và hồ sơ Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp này, bảo đảm tiến độ và chất lượng.