“Trong thời gian qua, mặc dù Nhà nước đã có nhiều giải pháp quyết liệt trong công tác phòng, chống ma túy. Tuy nhiên, tình trạng buôn bán ma túy vẫn còn diễn ra với quy mô ngày càng lớn và thủ đoạn ngày một tinh vi, đối tượng sử dụng ma túy ngày càng nhiều và độ tuổi trẻ hóa hơn, đỉều đó làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt của đời sống xã hội. Vì vậy, kiến nghị nghiên cứu trình Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật về chế tài theo hướng tăng nặng hơn nữa hình thức xử lý đối với các hành vi: Buôn bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng ma túy nhằm răn đe và phòng, chống hiệu quả hơn”.
*Về nội dung trên, công văn số 479/BCA-V01 ngày 17/02/2021 của Bộ Công an trả lời như sau:
Theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), đa số các tội phạm về ma túy là tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng (trong đó, 9/13 tội danh có khung hình phạt cao nhất là tù chung thân, tử hình; 03 tội danh từ 10 đến 15 năm tù giam; 01 tội danh đến 7 năm tù giam). Việc quyết định hình phạt đối với người phạm tội là do Hội đồng xét xử căn cứ vào nhiều yếu tố như quy định của Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, hồ sơ vụ án, tài liệu chứng cứ, kết quả tranh tụng tại phiên tòa, tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội, các tình tiết giảm nhẹ hoặc tăng nặng trách nhiệm hình sự... đối với tội phạm về ma túy, số bị cáo phạm tội bị kết án tử hình, chung thân nhiều nhất trong các loại tội phạm; đồng thời, tội phạm về ma túy, nhất là tội đặc biệt nghiêm trọng như mua bán, vận chuyển tàng trữ trái phép chất ma túy không (hoặc ít) được ân xá, giảm án so với các loại tội phạm khác.
Tuy nhiên, do ma túy mang lại siêu lợi nhuận nên mặc dù bị pháp luật trừng phạt nghiêm khắc nhất nhưng các đối tượng tội phạm vẫn không ngừng gia tăng các hoạt động mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy. Riêng việc xử lý hành vi sử dụng trái phép chất ma túy hiện nay chủ yếu theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy, Luật Xử lý vi phạm hành chính (do Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 không còn tội danh sử dụng trái phép chất ma túy) nên nhìn chung chưa bảo đảm răn đe. Đây là một trong những bất cập và là nguyên nhân làm cho tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy vẫn diễn ra phức tạp.
Trong thời gian tới, Bộ Công an tiếp tục phối hợp các bộ, ngành tham mưu Chính phủ chỉ đạo tăng cường các biện pháp quản lý, phòng ngừa, đấu tranh, xử lý nghiêm các tội phạm, vi phạm pháp luật về ma túy, trọng tâm là triển khai thực hiện Chỉ thị số 36-CT/TW ngày 16-8-2019 của Bộ Chính trị về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy; các Chương trình, Chiến lược quốc gia phòng, chống và kiểm soát ma túy; rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung hoàn thiện các quy định của pháp luật liên quan đến việc xử lý tội phạm ma túy, nhất là xử lý hành vi sử dụng trái phép chất ma túy theo tinh thần Chỉ thị số 36-CT/TW, phù hợp thực tiễn và yêu cầu, nhiệm vụ phòng, chống ma túy (hiện đang sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống ma túy và Luật Xử lý vi phạm hành chính).
Trọng Vũ